- Yazar: Okuryazar Editöryal
- Kategori: Dünya
- Etiketler:
- Bu yazı Okuryazar’a 4 yıl önce eklendi ve şu anda 0 Yorum bulunmaktadır.
- Gösterim: 327
İnsani Gelişme Endeksi 2014
Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) tarafından hazırlanan İnsani Gelişme Endeksi 2014 raporuna göre Norveç birinci sırada yer alıyor. Türkiye ise 69. sırada.
İnsani Gelişme Endeksi yaşam süresinin uzunluğu, yetişkin okur yazar oranı, okullara kayıtlı öğrenci sayısı ve gayri safi yurtiçi hasıla dağılımı gibi eğitim, sağlık ve gelir dağılımıyla ilgili temel ölçütler dikkate alınarak hesaplanıyor.
2014 Endeksinde ilk 10'a girmeyi başaran ülkeler arasında, Norveç ilk sırada. Norveç'in nüfusu 5.168.300. İşsizlik oranı çok düşük seviyede bulunuyor. Ekonomik gelişmişlik düzeyi hayli yüksek olduğundan Avrupa Birliği'ne girmeyi reddetmiştir.
Endeksin ikinci sırasındaki Avustralya'nın nüfusu 24.292.883. Ülkede yoksulluk oranı çok düşüktür. Dünyanın farklı ülkelerinden gelen insanların bir arada yaşadığı bir ülkedir. Kişi başına düşen yıllık milli gelir 39.699 dolar düzeyindedir.
Üçüncü sırada yer alan İsviçre'nin nüfusu 8.000.000. Saatin kalbi olarak bilinen İsviçre saat üretim ve ihracatında dünyada başı çekmektedir. Gelişmiş bankacılık sistemi ile tanınmakta ve çokuluslu şirketleri çatısı altında toplamaktadır.
İnsani Gelişme Endeksi'nde dördüncü sırada bulunan Hollanda'nın nüfusu 16.684.328. Güçlü bir ekonomiye sahip olan Hollanda, Avrupa ekonomisinde de iyi bir yer edinmiştir. Ekonomide başlıca sektörleri balıkçılık, tarım aletleri, gemicilik, ticaret ve bankacılıktır.
Endekste beşinci sıradaki Amerika Birleşik Devletleri'nin nüfusu 318.426.300. Dünyanın en kalabalık üçüncü ülkesi konumundaki Amerika'da işsizlik oranı %8,3 dolaylarındadır.
Altıncı sıradaki Almanya'nın nüfusu ise 81.799.600. Toplam gelirinin %70'ini hizmet sektörü, %29,1'ini endüstri alanları ve %0.9'unu da tarım sektörü oluşturmaktadır.
İnsani Gelişme Endeksi'nde yedinci sırada yer alan Yeni Zelenda'nın nüfusu 4.317.352. Başlıca üretim sektörleri: Gıda işleme sanayi, ağaç ve kağıt ürünleri ve maden işletmeciliğidir. Yeni Zelanda'nın eğitim düzeyi çok yüksektir. Okur-yazarlık oranı %99'a ulaşmıştır.
Sekizinci sırada Kanada bulunmaktadır. Kanada'nın nüfusu 33.426.000. Endüstriyel alanda ileri bir konumdadır. Dünyanın en büyük çinko ve uranyum üreticisidir. Kişi başına düşen yıllık milli gelir 39.057 dolardır.
İnsani Gelişme Endeksi'nin dokuzuncu sırasındaki ülke Singapur. Nüfusu 4.987.600. Singapur imalat sanayinin ve ticaretin yanı sıra turizm, deniz ve hava taşımacılığında da ön sıralarda yer almaktadır. Dış borcu bulunmayan bir ülke konumundadır Singapur. Yıllık nüfus artış oranı yaklaşık %1,2 dolaylarındadır.
Endeksin onuncu sırasında ise Danimarka bulunuyor. Danimarka'nın nüfusu 5.540.241, en önemli sektörleri mobilya, eczacılık ürünleri, rüzgar türbinleri, bira, elektronik ürünler ve gelişmiş metal sanayi ürünleridir. Danimarka dünyada eğitime en fazla harcama yapılan ilk beş ülke arasında yer almaktadır.
İnsani Gelişme Endeksi (İGE) veya diğer adıyla Beşeri Kalkınma Endeksi ilk defa 1990 yılında BM tarafından ülkelerin insani gelişmişlik seviyesini belirlemek için kullanıldı. BM Kalkınma Programının raporlarında ekonomik büyümeyi esas alan ölçütlerin dışında, insani gelişmişliğe belirli ölçüde vurgu yapılmak amaçlandı.
Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) tarafından rapor olarak her yıl yayınlanan İnsani Gelişme Endeksinin hesaplanmasında sağlık, gelir ve eğitim olmak üzere üç boyut yer almaktadır. Sağlıkta yaşam beklentisi; gelirde kişi başı GSMH; eğitimde ise okullaşma oranı ve ortalama eğitim süresi göz önünde bulunduruluyor. 2014 İnsani Gelişmişlik Endeksi (İGE) Raporu'nda 187 ülke sıralandı.
Tablo: Dünyada İnsani Gelişme Endeksi (2014)
İGE Sırası
Ülke
İGE Endeksi
1
Norveç
0.944
2
Avustralya
0.933
3
İsviçre
0.917
4
Hollanda
0.915
5
Amerika Birleşik Devletleri
0.914
6
Almanya
0.911
7
Yeni Zelanda
0.910
8
Kanada
0.902
9
Singapur
0.901
10
Danimarka
0.900
11
İrlanda
0.899
12
İsveç
0.898
13
İzlanda
0.895
14
Büyük Britanya
0.892
15
Hong Kong, Çin
0.891
15
Kore
0.891
17
Japonya
0.890
18
Lihtenştayn
0.889
19
İsrail
0.888
20
Fransa
0.884
21
Avusturya
0.881
21
Belçika
0.881
21
Lüksemburg
0.881
24
Finlandiya
0.879
25
Slovenya
0.874
26
İtalya
0.872
27
İspanya
0.869
28
Çek Cumhuriyeti
0.861
29
Yunanistan
0.853
30
Brunei Sultanlığı
0.852
31
Katar
0.851
32
Kıbrıs
0.845
33
Estonya
0.840
34
Suudi Arabistan
0.836
35
Litvanya
0.834
35
Polonya
0.834
37
Andorra
0.830
37
Slovakya
0.830
39
Malta
0.829
40
Birleşik Arap Emirlikleri
0.827
41
Şili
0.822
41
Portekiz
0.822
43
Macaristan
0.818
44
Bahreyn
0.815
44
Küba
0.815
46
Kuveyt
0.814
47
Hırvatistan
0.812
48
Letonya
0.810
49
Arjantin
0.808
50
Uruguay
0.790
51
Bahamalar
0.789
51
Karadağ
0.789
53
Belarus
0.786
54
Romanya
0.785
55
Libya Arap Cemahiriyesi
0.784
56
Umman
0.783
57
Rusya Federasyonu
0.778
58
Bulgaristan
0.777
59
Barbados
0.776
60
Palau
0.775
61
Antigua ve Barbuda
0.774
62
Malezya
0.773
63
Mauritius
0.771
64
Trinidad ve Tobago
0.766
65
Lübnan
0.765
65
Panama
0.765
67
Venezuela
0.764
68
Kostarika
0.763
69
Türkiye
0.759
70
Kazakistan
0.757
71
Meksika
0.756
71
Seyşeller
0.756
73
Saint Kitts ve Nevis
0.750
73
Sri Lanka
0.750
75
İran
0.749
76
Azerbeycan
0.747
77
Ürdün
0.745
77
Sırbistan
0.745
79
Brezilya
0.744
79
Gürcistan
0.744
79
Grenada
0.744
82
Peru
0.737
83
Ukrayna
0.734
84
Belize
0.732
84
Makedonya
0.732
86
Bosna-Hersek
0.731
87
Ermenistan
0.730
88
Fiji
0.724
89
Tayland
0.722
90
Tunus
0.721
91
Çin
0.719
91
Saint Vincent ve Grenadines
0.719
93
Cezayir
0.717
93
Dominika
0.717
95
Arnavutluk
0.716
96
Jamaika
0.715
97
Saint Lucia
0.714
98
Kolombiya
0.711
98
Ekvador
0.711
100
Surinam
0.705
100
Tonga
0.705
102
Dominik Cumhuriyeti
0.700
103
Maldivler
0.698
103
Moğolistan
0.698
103
Türkmenistan
0.698
106
Samoa
0.694
107
İşgal Altındaki Filistin Toprakları
0.686
108
Endonezya
0.684
109
Botsvana
0.683
110
Mısır
0.682
111
Paraguay
0.676
112
Gabon
0.674
113
Bolivya
0.667
114
Moldovya
0.663
115
El Salvador
0.662
116
Özbekistan
0.661
117
Filipinler
0.660
118
Güney Afrika
0.658
118
Suriye Arap Cumhuriyeti
0.658
120
Irak
0.642
121
Guyana
0.638
121
Vietnam
0.638
123
Cape Verde
0.636
124
Mikronezya
0.630
125
Guatemala
0.628
125
Kırgızistan
0.628
127
Namibya
0.624
128
Doğu Timor
0.620
129
Honduras
0.617
129
Fas
0.617
131
Vanuatu
0.616
132
Nikaragua
0.614
133
Kiribati
0.607
133
Tajikistan
0.607
135
Hindistan
0.586
136
Butan
0.584
136
Kamboçya
0.584
138
Gana
0.573
139
Laos
0.569
140
Kongo
0.564
141
Zambiya
0.561
142
Bangladeş
0.558
142
Sao Tome ve Principe
0.558
144
Ekvator Ginesi
0.556
145
Nepal
0.540
146
Pakistan
0.537
147
Kenya
0.535
148
Svaziland
0.530
149
Angola
0.526
150
Myanmar
0.524
151
Ruanda
0.506
152
Kamerun
0.504
152
Nijerya
0.504
154
Yemen
0.500
155
Madagaskar
0.498
156
Zimbabve
0.492
157
Papua Yeni Gine
0.491
157
Solomon Adaları
0.491
159
Komorlar
0.488
159
Tanzanya
0.488
161
Moritanya
0.487
162
Lesoto
0.486
163
Senegal
0.485
164
Uganda
0.484
165
Benin
0.476
166
Sudan
0.473
166
Togo
0.473
168
Haiti
0.471
169
Afganistan
0.468
170
Cibuti
0.467
171
Fildişi Sahili
0.452
172
Gambiya
0.441
173
Etiyopya
0.435
174
Malawi
0.414
175
Liberya
0.412
176
Mali
0.407
177
Gine-Bissau
0.396
178
Mozambik
0.393
179
Gine
0.392
180
Burundi
0.389
181
Burkina Faso
0.388
182
Eritre
0.381
183
Sierra Leone
0.374
184
Çad
0.372
185
Orta Afrika
0.341
186
Kongo
0.338
187
Nijer
0.337
Kaynak: http://hdr.undp.org/en/content/table-1-human-development-index-and-its-components
Beğen ve Yorum Yap
Sosyal Mecralarda da paylaşmayı sakın unutma :)
Bu Yazının Yorumları
Son Eklenenler
Son Yorumlar
Emre Bağce- 2 hafta önce
Çok güzel ezgilerimiz var, toplum olarak gençlerimi...Tükenmek Bilmiyor Kara Günlerim...
Hasan Aybars Arslan- 1 ay önce
Mimarinin dehası demek Bruna Taut için daha doğru b...İnsanî mimarinin İstanbullu ust...
Hasan Aybars Arslan- 1 ay önce
İnsanoğlunun hırsının sınır tanımazlığı. En büyük o...Dünyada Yüksek Bina Yarışı