DİJİTAL AYAK İZİ NEDİR? Bilgi ve iletişim teknolojisinin ilerlemesi toplumda yeni kavramlar ortaya çıkarmıştır. Bu değişim beraberinde dijital kimliklerin oluşmasını sağlamıştır. Kullanıcıların sahip oldukları dijital kimlikler internet ortamında gerçekleştirdikleri tüm eylemlerle bağlantılıdır. Diğer bir değişle arama motorunda bir şeyler aratırken, sosyal medyada dolaşırken, film izlerken ya da indirdiğimiz bir uygulama sonrası oluşan tüm veriler dijital ayak izimizi oluşturmaktadır. En çok dijital ayak izi bırakan araçlar Twitter, Facebook, Instagram sosyal medya araçları, web sayfaları, e-postalar, sohbet odaları ve bulut dosyalardır. Bu şekilde sıraladığımızda kulağa biraz korkutucu gelebilir ama gerçek tam olarak bundan ibarettir. Dahası her gün sosyal ağlara girerek beğendiğimiz ya da yorum yaptığımız o gönderiler bile dijital ayak izimizin oluşmasına neden olmaktadır. DİJİTAL AYAK İZLERİMİZ NEDEN ÖNEMLİDİR? Dijital ayak izimiz önemlidir çünkü haklımızda kurumlara ve kişilere veri akışı sağlamaktadır. İnternet kullanımının yaygınlaşmasıyla birlikte dijital ortamlarda geçirilen süreler de artmıştır. Bu süreç ihtiyaçlarımızı çevrim-içi ya da çevrim-dışı sağlamamızla sonuçlanmakta ve yaptığımız her eylem veri tabanlarına kaydedilmektedir. Bu durum kendisiyle birlikte bir güvenlik sorunu ortaya çıkarmaktadır çünkü dijital ayak izlerimizden arta kalan bilgiler yararımıza kullanılabileceği gibi zararımıza da kullanılabilir. Örneğin arama motorunda arattığımız bir bilgisayarın ya da telefonun bir benzerini bizlere göstererek çıkan ürünler arasından en makul olanı seçme imkanı sağlayacaktır. Fakat dijital ayak izleri her zaman bizim yararımıza kullanılmamaktadır. İnternet üzerinde elde edilen bilgilerle sanal dolandırıcılık, siber zorbalık, kimlik hırsızlığı yapılarak bize ve bizim bilgilerimiz aracılığıyla başkalarına zarar verilebilir. DİJİTAL AYAK İZİMİZİ AZALTMAK VE BU ZARARLARDAN KORUNMAK İÇİM NELER YAPMALIYIZ? Öncelikle internet kullanmayı hep birlikte bırakalım demeyecek kadar gerçekçi yaklaşmalıyız. Çünkü günümüzde bu pekte mümkün olmayacaktır. İnternet kullanımını bırakmak yerine nasıl kullandığımızı gözden geçirerek kendimize bir yol haritası çizmeliyiz. -Sosyal medya araçlarında kullandığımız zaman aralığına dikkat etmeliyiz. -Gereksiz e-posta atmaktan kaçınmalı ve üye olduğumuz uygulamalardan anbean gelen gereksiz e-postaları kapatmalıyız. -Sosyal medya hesaplarımızın şifrelerini belirli aralıklarla değiştirmeli ve çift kimlikli doğrulama sitemine geçmeliyiz. -Uygulamalara kaydolurken bizleri şüpheye düşüren bir durumla karşılaştığımızda onay vermemeliyiz. -İnternet üzerinde yaptığımız tüm eylemlerin kaydolduğunu asla unutmamalıyız. Yazan: Esmanur Kadak Kaynak 1-) https://www.bustle.com/p/what-is-a-digital-carbon-footprint-your-technology-use-has-impact-on-the-environment-33428 2-) https://www.sobibder.org/2021/vol4_issue3_article02_fulltext.pdf 3-) http://yunus.hacettepe.edu.tr/~sadi/yayin/Surmelioglu-Seferoglu_DijitalAyakizi_WJET-2019-11(1)48-64.pdf 4-) https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1077264