Kendini başkasının yerine koyabilmeli insan. Elbette bunun için önce kendisini tanımalıdır. İnsanın kendisiyle olduğu kadar başkalarıyla da barışık olması, kendisiyle ve diğerleriyle sağlıklı bir ilişki ve iletişim kurmasına bağlı. Kişinin kendini tanımasına, bilmesine dair o kadar güzel tespitler ve uyarılar var ki... "Birşey biliyorsam, o da hiçbirşey bilmediğimdir" (Sokrates). "Bilmeye cesaret et" (Horatius). "İlim, ilim bilmektir / ilim kendin bilmektir" (Yunus Emre). "Kendini bilmeyen Rabbini bilemez". Kendini bilmek, kendini tanımak bütün bir evreni, varlığı bilmenin giriş kapısı gibi. Kişi kendini tanıdıkça, diğer varlıkları tanır, keşfeder. Bu nedenle, duygu ve düşüncelerinde olduğu kadar yaşayışında da kendisinin dışındakileri hesaba katar; bütünün bir parçası olduğu bilinciyle hareket eder. Kendine saygı duyduğu ölçüde diğer varlıklara ve insanlara saygı duyar, değer verir. O ölçüde kendini başkasının yerine koyarak hayatı tasavvur ve tanzim eder. Bu konuda da insanlara fevkalade değerli uyarı ve hatırlatmalar yapılmıştır. "Kendine yapılmasını istemediğini sen de başkasına yapma" (Konfüçyüs). "Kişi kendisi için istediğini başkası için de istemedikçe gerçek manada iman etmiş olmaz" (Hz. Muhammed). "Aynı zamanda genel bir yasa olmasını isteyebileceğin bir kurala göre hareket et" (Immanuel Kant). "İğneyi kendine çuvaldızı başkasına batır" (Atasözü). Bu şekilde hayata bakıldığında, kişinin kendisi için ve diğerleri için istedikleri ve istemedikleri pekala uyumlu hale gelebilir. Öyle ki, kendin için istediğini başkası için de iste; kendin için istemediğini başkası için de isteme. Başkası için istediğini kendin için de iste; öyleyse başkası için istemediğini kendin için de isteme. Ahlak / etik dediğimiz şey bundan başka nedir ki! "Bir şeyi yaptıktan sonra kendini iyi hissediyorsan o davranışın ahlakidir; kendini iyi hissetmiyorsan gayri-ahlakidir" diyor Ernest Hemingway. Görünen o ki, gerçek / hakikat dediğimiz şey yapraktan süzülen bir yağmur damlası kadar yalın ve berrak.