Türkiye ve İsrail, 17 Ağustos 2022 tarihinde karşılıklı olarak büyükelçi atama kararı aldı. Bu iki ülke diplomatik ilişkilerini neden normalleştirmek istiyor? Öncelikle unutmayalım ki ortak çıkarlar her ülkeyi belli başlı konularda uzlaştırma gücüne sahiptir. Bu ortak çıkarları daha iyi anlayabilmek için İsterseniz biraz geçmişe gidelim. Türkiye, İsrail devletini 28 Mart 1948 tarihinde fiili olarak kabul etti. 1950 yılına gelindiğinde Türkiye-İsrail ilişkileri gelişmeye başladı. Bu iki ülkenin sahip olduğu ilişki her ne kadar inişli çıkışlı olsa da Ortadoğu ülkeleri arasında en yakın ilişki olarak görülmekteydi. Politik sahada güzel giden ilişki ABD’nin 2003’te Irak’ı işgal etmesiyle bozulmaya başladı. Irak’ın işgal edilmesi haliyle Türkiye’nin İsrail’e olan tutumunu sorgulattı. Çünkü İsrail, ABD’nin en önemli bölgesel müttefiki olarak görülmektedir. Bu süreç 2006 yılında Filistin seçimleri sonrası Hamas lideri Halid Meşal başkanlığında bir heyetin Türkiye’ye gelmesi, iki ülkenin ilişkilerinin bozulmasının bir diğer nedenidir. Türkiye ve İsrail arasında yaşanan en büyük olay 31 Mayıs 2010 tarihinde gerçekleşen Mavi Marmara saldırısıdır. Bu saldırıda 9 Türk vatandaşı hayatını kaybetmiştir. Bu olayın ardından Temmuz 2010’da İsrail askeri uçaklarının Türkiye hava sahasını kullanması yasaklanmıştı. Olaydan önce İsrail savunma alanında Türkiye’nin önemli ticari ortaklarından biriydi. Türkiye’nin son zamanlarda dış politikada normalleşme üzerine attığı adımlardan birisi de İsrail ile oldu. İki ülkenin devlet kapasitelerini düşündüğümüzde ilişkilerini normalleştirmek istemeleri beklenen bir hamleydi. İsrail’in Türkiye ile normalleşmek istemesinin en görünür nedeni Doğu Akdeniz gazını Avrupa’ya en ucuz yolla ulaştırmasıysa ilişkilidir. Çünkü İsrail Doğu Akdeniz’de sahip olduğu hidrokarbon kaynakları ekonomik değere dönüştürebilmek için Türkiye üzerinden geçecek bir hat projesine ihtiyaç duymaktadır. Türkiye, İsrail ile attığı adımlarda geçmişini unutarak hareket etmemelidir. Unutulmamalıdır ki İsrail PYD/PKK’yı desteleyen, Türkiye-Hamas ilişkilerinden rahatsız olan, Akdeniz kıta sahanlığı meselesinde Türkiye gibi düşünmeyen bir devlettir. Bölgedeki hemen hemen tüm aktörlerle konuşabilen Türkiye, komşularıyla ilişkisini düzeltirken çıkarlarını iyi analiz etmeli ve geçmişini unutmamalıdır. Sevgiler, Esmanur Kadak